In dit programma zijn de inzichten van beide samenwerkende partijen verwoord met als centraal thema
Een harmonieuze relatie tussen Planet, People en Profit
PLANET
Een gezonde Aarde is voorwaarde voor ons bestaan. De opwarming van de Aarde; de vervuiling van het milieu; de uitputting van grondstoffen; de verandering van het klimaat; het bedreigt velen in hun bestaan. Een bezinning op verworvenheden die als normaal werden beschouwd is daarom onontkoombaar.
De klimaatcrisis; de energietransitie van fossiel naar duurzaam; de noodzaak meer circulair te handelen; het zijn onderwerpen die lokaal vertaald moeten worden.
PEOPLE
Een mens in evenwicht met zijn omgeving zal moeten terugkeren naar de essentie; sober met grondstoffen; sober met energie; geen verspilling maar verantwoord consumeren. Evenwicht tussen productie en consumptie betekent ook dat de economische groei moet worden omgebogen naar een economisch evenwicht; dat de menselijke arbeid gericht moet zijn op duurzame productie en diensten.
PROFIT
Economische principes uit het verleden zullen opnieuw getoetst moeten worden op hun bruikbaarheid in een circulair en duurzaam systeem. Nu door de marktwerking en de zich terugtrekkende overheid een weinig mensvriendelijk systeem is ontstaan, is een transitie nodig naar een democratisch gecontroleerd systeem.
LADA & ANDERS ! beseft dat een eindige Aarde geen onbeperkte groei verdraagt; dat de economie zich moet aanpassen aan de grenzen die de Aarde stelt; dat de mens zich bewust moet zijn van de beperkingen die een evenwicht tussen natuur en cultuur met zich meebrengt.
PEOPLE
De relatie Burger – Overheid
De vraag: “wat kan de overheid voor de burger betekenen ?” is vervangen door de vraag: “wat kan de burger voor de overheid betekenen ?” Steeds meer staat de overheid op afstand, zijn loketten gesloten en wordt van de burger verwacht dat er digitaal met de overheid wordt gecommuniceerd. Daarmee wordt zelden het belang van de burger gediend. In de voormalige gemeenten was de organisatie voor de burger bereikbaar en aanspreekbaar en zocht de organisatie zelden dekking achter bureaucratische barricades.
LADA & ANDERS ! bepleit een herstel van de relatie burger – bestuur met korte lijnen en persoonlijke contact.
Daarbij heeft de overheid een zorgtaak die zowel op klantvriendelijkheid als zorgvuldigheid is gericht.
De overheid mag de burger nimmer dwingen tot uitsluitend elektronisch communiceren en elektronisch betalen. Websites van overheden moeten aan hoge eisen voldoen op criteria als klantvriendelijkheid en zorgvuldigheid in de informatievoorziening. Het afnemende vertrouwen in en de afnemende belangstelling voor het lokaal bestuur is een zorgwekkende ontwikkeling die het bestuur zich deels zelf moet verwijten. Deze ontwikkeling moet in het belang van de democratie worden omgebogen en de relatie met de burger moet worden hersteld.
LADA & ANDERS ! Kiest voor een gemeente die aantrekkelijk is voor jongeren. Wij willen de mogelijkheden en animo onderzoeken om een Jongerenraad te starten. Een Jongerenraad adviseert de gemeenteraad gevraagd en ongevraagd over belangrijke thema’s die jongeren aangaan.
Om onze jongeren in onze gemeente te houden is er dringend behoefte aan geschikte huisvesting en goede OV-verbindingen. Zoals er voor senioren knarrenhofjes worden gerealiseerd, moet er voor jongeren ook een gemeenschappelijke woonvorm komen. Betaalbare, kleine starterswoningen (zowel huur als koop) die aan een gemeenschappelijke tuin grenzen zijn ook voor jongeren interessant. Op deze manier kunnen jongeren op zichzelf wonen, en tegelijkertijd profiteren van de gezelligheid die wonen met andere jongeren om hen heen met zich meebrengt. Bij ieder groot nieuwbouwproject moeten betaalbare koopwoningen voor jongeren gerealiseerd worden. Daarnaast moet de gemeente ook ruimte bieden aan de bouw van “tiny houses”.
De dienstbare gemeente
LADA & ANDERS ! wil een lokaal bestuur dat zorgt voor de burger, een bestuur dat dienstbaar is aan de inwoners, een bestuur dat open staat voor initiatieven uit de samenleving en de belangen van de samenleving in al zijn facetten behartigt, een bestuur ook dat open, transparant, bereikbaar en benaderbaar is.
Sociaal domein
Hollands Kroon heeft aandacht voor inwoners in kwetsbare omstandigheden. Als ondersteuning vanuit het eigen netwerk (familie, vrienden, maatschappelijke verbanden) te kort schiet of ontbreekt, zorgt de gemeente voor ondersteuning en worden zij geholpen om weer regie en verantwoordelijkheid over hun leven te verkrijgen.
Bij een hulpvraag moeten inwoners optimale keuzevrijheid hebben in het kiezen van een organisatie die bij hen past. Daarbij is het van belang dat lokale organisaties ook tot de zorgaanbieders behoren.
Hollands Kroon voert een preventief gezondheidsbeleid gericht op het voorkomen van problemen en stimuleert een gezonde levensstijl. Daarbij hoort het openhouden van sportaccommodaties en zwembaden. Preventief beleid kan op langere termijn kosten besparen.
Domotica kan bijdragen aan het langer zelfstandig thuis wonen van ouderen en inwoners met een beperking.
De gemeente ondersteunt, als dit wordt gewenst, het invoeren van domotica. Ook het inrichten van een centraal meld- en controlepunt met zorginstellingen behoort tot deze ondersteuning.
Ouderenbeleid wordt in samenspraak met inwoners en belangenorganisaties opgesteld.
De zorg voor de burger kent veel facetten. Van de zorg voor het persoonlijk welzijn via WMO en de Wet Jeugdzorg tot de zorg voor het Onderwijs, de Verenigingen en de Voorzieningen. Maar ook de volkshuisvesting vraagt initiatief en regie van de overheid. Voor burgers met sociale of financiële problemen dient de lokale overheid een vangnet te zijn en proactief op te treden zodat voorkomen wordt dat de problemen onbeheersbaar worden.
LADA & ANDERS ! wil een betrouwbare overheid die er voor de burger is.
LADA & ANDERS ! is zich ervan bewust dat de uitspraak: “wie betaalt, bepaalt” ook de relatie burger – overheid raakt. Daarmee moet de gemeentelijke organisatie sober, doelmatig, doeltreffend en transparant functioneren.
Vanzelfsprekend moeten de publieke middelen die door de belastingbetaler worden opgebracht, publiek verantwoord worden. Een toppositie in de lijst van gemeenten met geheime stukken past niet bij een gemeente met ambities.
LADA & ANDERS ! kiest voor een bestuur met een lange termijn visie waarin leefbaarheid, duurzaamheid, respect voor bestaande kwaliteiten en rentmeesterschap centraal staan.
De volksvertegenwoordiging : de Raad van de gemeente
In de lokale democratie is overeenstemming (consensus) ingeruild tegen meerderheidsbesluiten en worden in de samenleving aanwezige inzichten niet altijd gehoord. Met de vorming van de gemeente Hollands Kroon ontstond een omvangrijke, dunbevolkte gemeente met een diverse bevolking en meerdere economische dragers; een gemeente waarin grenzen werden verlegd en ambities werden ontwikkeld. Omdat in de gemeentelijke organisatie de specifieke locatiekennis verdund werd, is de kennis en de input van burgers voor de beleidsontwikkeling van toenemend belang.
Voor LADA & ANDERS ! moet lokaal beleid een maximaal lokaal draagvlak hebben.
Dat betekent dat plannen die de leef- of woonomgeving wijzigen, altijd gesteund moeten worden door omwonenden en dat die steun nodig en voldoende moet zijn voor een positieve benadering door de lokale overheid.
Met het herindelingsbesluit ontstond in 2012 een nieuwe gemeente maar geen nieuwe bevolking.
Daarom mocht een voortzetting van het bestaande beleid worden verwacht. In de afgelopen periode kon met name in de voormalige gemeenten Wieringen en Wieringermeer de opvatting ontstaan dat de inzichten van de Raden van de voormalige gemeenten geen vervolg kregen in het beleid van de nieuwe gemeente.
Enkele voorbeelden
In de discussie over het Windplan Wieringermeer was de participatie van burgers en het profijt voor de inwoners een belangrijk thema. Met uitzondering van de agrariërs die hun “rechten” verzilverd hebben, zijn participatie en profijt verdampt en wordt de duurzame stroom gebruikt door de inmiddels gerealiseerde datacenters. Daarbij bleek dat het College van HK bereid was mee te werken aan de vestiging van datacenters ten westen van de A7, een locatie die door de Raad van Wieringermeer was afgewezen omdat daarmee een corridor van bebouwing langs de A7 ten zuiden van Middenmeer zou ontstaan. De vestiging van datacenters in de regio kan bovendien gevolgen hebben voor de taakstelling die aan de regio in het kader van de RES wordt opgelegd voor de opwekking van duurzame energie. De 370.000 huishoudens die jarenlang de doelgroep voor de stroom van het Windpark waren, betalen de rekening.
Ook de positieve grondhouding van het College jegens het initiatief om in de Wieringermeer een motorcross-terrein te realiseren druist in tegen het besluit van de Raad van Wieringermeer genomen op 23 september 2010 om “in het licht van de aangenomen motie d.d. 29 april 2010 en de vastgestelde Structuurvisie Noord-Holland 2040 per direct de werkzaamheden inzake motorcross in de Wieringermeer te beëindigen.”
Rond het huisvesten van arbeidsmigranten toont dit bestuur, gedragen door VVD, SHK en CDA onvoldoende oog voor de belangen van de inwoners en de waarden en de kwaliteiten in de gemeenten die zijn opgegaan in Hollands Kroon. De steun aan industriële ontwikkelingen in het buitengebied van Wieringermeer terwijl maatwerk op andere locaties niet wordt geleverd, wekt bovendien de verdenking dat met verschillende maten gemeten wordt.
Het bestaan van de “Stichting Red De Wieringermeer” is voor LADA & ANDERS ! veelzeggend en onderstreept de opdracht aan de lokale politiek om de aanwezige waarden te respecteren en te koesteren.
De huidige vergaderstructuur van de Raad met beeldvormende, oordeelvormende en besluitvormende vergaderingen is een voorbeeld van een in zichzelf gekeerde structuur die onvoldoende recht doet aan de mondige, meedenkende burger.
Het afschaffen van de Raadscommissies betekent dat de interactie tussen burger en bestuur wordt beperkt en dat de burger niet de betrokkenheid ontmoet die hij van een ambitieuze gemeente mag verwachten.
Ook het besluit om de ingekomen stukken, een van de middelen waarmee de burger inzichten en verlangens aan de Raad kenbaar kan maken, niet langer als Raad te behandelen, ademt het gebrek aan belangstelling voor wat onder de inwoners leeft.
Daarom pleit LADA & ANDERS ! voor de terugkeer naar een vergaderstructuur waarin de Raad ondersteund wordt door Raadscommissies, commissies die open staan voor de inspraak en de inbreng van burgers; commissies die de Raad kunnen adviseren vanuit de kennis die aanwezig is, commissies die de vergaderingen van de Raad gestructureerd kunnen voorbereiden, een zorgvuldige besluitvorming in de Raad kunnen bevorderen en de werkdruk van de raadsleden kunnen beperken.
De ruimte voor politieke minderheden in Hollands Kroon is minimaal. Bestuurlijke vernieuwing is volkomen vastgelopen. De in het dualisme beoogde scheiding tussen het dagelijks bestuur (taak van het college) en de kaderstelling en controle (taak van de raad) is in Hollands Kroon onvoldoende gerealiseerd.
Daarom kiest LADA & ANDERS! voor een raadsprogramma.
Een raadsprogramma wordt in gezamenlijk overleg opgesteld en door alle partijen in de raad gesteund.
Dat betekent dat er geen coalitie gevormd wordt. De wethouders worden via een open sollicitatie geworven waarbij een beter functionerend duaal stelsel kan ontstaan.
In 2012 is de bevoegdheid van de Raad om te oordelen over plannen die afwijken van het bestemmingsplan, aan het College overgedragen. Daarmee werd de Raad niet alleen monddood gemaakt bij ontwikkelingen als het transformatorstation, de megastallen, de windparken en de datacenters; ontwikkelingen die leefbaarheid en welzijn aantasten en daarom veel weerstand ontmoetten, maar werden ook de niet in de coalitie vertegenwoordigde partijen op achterstand gezet. Initiatiefvoorstellen om het delegatiebesluit te herroepen, kregen geen meerderheid in de Raad.
Voor ons betekent het verwerpen van het initiatiefvoorstel dat de huidige meerderheid in de Raad wegloopt voor zijn verantwoordelijkheid, een ernstig maar terecht verwijt omdat in de Wet ruimtelijke ordening (Wro) is vastgelegd dat de Raad de bevoegdheid heeft bestemmingsplannen vast te stellen. Ook de Omgevingswet geeft aan de Raad via de vast te stellen Omgevingsvisie een instrument om te bepalen wat belangrijk is in de gemeente.
De gemeenteraad kan daarbij per gebied vaststellen wat de huidige kwaliteitskenmerken zijn, welke kwaliteit gewenst is en wat daarvoor moet gebeuren.
De Omgevingsvisie is richtinggevend voor het Omgevingsplan en daarmee een document dat met grote zorgvuldigheid door de Raad moet worden vastgesteld. Omdat de Omgevingsvisie bindend is voor de Raad en het College van B&W, kan het gemeentebestuur er alleen met een inhoudelijke onderbouwing van afwijken.
De inwoners
De gemeente bestaat uit 22 kernen. Deze kernen hebben alle recht op voorzieningen die de leefbaarheid ondersteunen. Om het draagvlak van deze voorzieningen te borgen, is een evenwichtige ontwikkeling van de kernen met woningbouw voor jongeren en senioren voor LADA & ANDERS ! een voorwaarde. Daarbij moet het circulair bouwen met hernieuwbare materialen een kans krijgen.
De 22 vaak kleine kernen betekenen dat activiteiten vaak kleinschalig zijn en dat verenigingen en dorpsraden een belangrijke rol vervullen. Ook de vrijwillige brandweer die in de grotere kernen aanwezig is, kenmerkt zich door een sterke onderlinge betrokkenheid die in een grootschalige regionale organisatie bedreigd kan worden.
Nu door Den Haag meerdere (zorg)taken aan de gemeenten zijn overgedragen, kan het tekort aan middelen leiden tot schaalvergroting van de organisaties die met de uitvoering worden belast. Daarmee wordt de bureaucratie en de afstand tot de burger vergroot ten koste van de (zorg)taken die uitgevoerd moeten worden.
LADA & ANDERS ! staat voor kleinschalige structuren waarin de uitvoerenden de spil zijn en de organisatie in dienst staat van de uitvoering.
LADA & ANDERS ! is voor woningbouw in alle kernen om het draagvlak voor de aanwezige voorzieningen te versterken.
Participatie
LADA & ANDERS ! wil de betrokkenheid van burgers bij het lokale bestuur vergroten door over belangrijke onderwerpen de bevolking door middel van een referendum te raadplegen.
De representatieve democratie waarin de burger via gekozen vertegenwoordigers zijn invloed doet gelden, beschouwt LADA & ANDERS ! als een concessie aan wat op dit terrein mogelijk is.
Met een referendum kan de burger immers direct bij de besluitvorming worden betrokken en kan de bestuurder zich positief gesteund weten door de bevolking.
Daarmee versterkt het bestuur het draagvlak voor zijn keuzen en daarmee zijn positie.
Cultuur
Met het oude en het nieuwe land biedt Hollands Kroon een uniek landschap. De culturele kenmerken van de gemeente zijn veelzijdig en en soms uniek en hebben recht op behoud en waardering. Kunst en cultuur dragen bij aan het welzijn van inwoners, de ontwikkeling van jongeren en de kwaliteit van het woon- en werkklimaat.
Openbare orde en veiligheid, handhaving
De burger moet zich veilig voelen in zijn leefomgeving. De inrichting van de openbare ruimte moet hieraan bijdragen.
Door het stimuleren van de sociale controle en de handhaving kan de veiligheid worden vergroot.
Extra aandacht dient er te zijn voor criminaliteit onder jongeren, drugsgebruik en drugsoverlast.
Handhaving dient consequent aangepakt en uitgevoerd te worden.
Regionale samenwerking
Naast de samenwerkingsverbanden in de Noordkop zoekt Hollands Kroon samenwerking met Medemblik en Opmeer.
De Noordkop en West-Friesland del steeds meer belangen en werken daarom op velerlei terreinen samen.
De Regionale Raadscommissie Noordkop blijft de status van adviescommissie behouden.
PLANET
Infrastructuur
De bereikbaarheid van dorpen, bedrijven en agrarische gebieden dient gegarandeerd te worden.
Een goed onderhouden wegennet bevordert de toegankelijkheid en aantrekkelijkheid van Hollands Kroon.
Zwaar vracht- en agrarisch verkeer dient gereguleerd te worden waarbij dorpskernen worden ontzien.
Bestaande, vaak historische verbindingen over dijken en door dorpen zijn niet meer geschikt voor het huidige, zware vrachtverkeer en leveren steeds meer gevaarlijke situaties voor langzaam verkeer op. Alternatieve verbindingen met bij voorkeur een scheiding tussen langzaam en snelverkeer zijn noodzakelijk.
Het openbaar vervoer in Hollands Kroon dient er op gericht te zijn de oude dorpskernen bereikbaar te houden.
Het huidige net aan buslijnen moet in stand blijven.
Een goed onderhouden en aantrekkelijk stelsel van waterwegen en kunstwerken biedt kansen op toeristische en recreatieve ontwikkelingen.
Natuur, landschap en milieu
De landschappelijke en culturele waarden van de deelgebieden en de dorpskernen worden (h)erkend en bewaakt. Natuurbeleving versterkt de leefbaarheid en recreatieve waarden van ons gebied. Door de aanleg van een netwerk van fietspaden worden toeristische ontwikkelingen gestimuleerd.
Natuurontwikkeling vindt zowel in als buiten het Nationaal Natuur Netwerk (NNN) plaats. Door natuurgebieden met elkaar te verbinden en natuurontwikkeling te combineren met de aanleg van nieuwe waterberging worden meer robuuste natuurgebieden verkregen.
Met de biodiversiteit in Hollands Kroon is het slecht gesteld. Met het Deltaplan Biodiversiteit 2020-2022 is een aanzet gegeven voor een actief beleid om de biodiversiteit in de gemeente te verbeteren. Het bewaken van een succesvolle uitvoering vraagt deskundigheid in de gemeentelijke organisatie. De aanstelling van een ecoloog met vergaande bevoegdheden kan hierin voorzien. Ook de kennis die in de agrarische sector aanwezig is, kan hieraan bijdragen. Een omschakeling naar natuurinclusieve landbouw is een voorwaarde om tot herstel van de biodiversiteit te komen.
Een belangrijk en kenmerkend onderdeel van ons landschap zijn bomen. De zorg voor dit bomenbestand moet na afloop van het Deltaplan Biodiversiteit 2020-2022 worden opgenomen in een lange termijnbeleid.
Ook de kennis die in de agrarische sector aanwezig is, kan hieraan bijdragen.
Duurzaamheid en Energietransitie
Met het schetsen van de uitgangspunten van de partij en de randvoorwaarden voor het bestuur is een perspectief ontstaan waarbij geen opsomming past van concrete doelen. De keuze voor een harmonieuze relatie tussen Planet, People en Profit moet voortdurend worden vertaald in criteria waaraan beleid worden getoetst.
De soberheid die deze balans vraagt, betekent voor LADA & ANDERS ! dat de energietransitie begint met het besparen van energie, met het voorkomen van verspilling door gebouwen optimaal te isoleren.
Voor LADA & ANDERS ! zijn windturbines op land een gepasseerd station.
Nu blijkt dat kolencentrales en het elektriciteitsnet niet passen bij de duurzame decentrale opwekking van elektriciteit zijn principiële keuzen onvermijdelijk.
LADA & ANDERS ! kiest nu al voor zonne-energie. Door het maximaal benutten van daken en gevels voor zonnepanelen, kan het gebruik van waardevolle gronden beperkt worden.
Het gebruik van aardgas heeft verschillende kanten. De gevolgen van de winning en het gebruik van aardgas hebben het inzicht doen ontstaan dat deze energievorm moet worden verlaten en dat woningen en bedrijven moeten omschakelen naar andere energiedragers.
Het laten vervallen van gasaansluitingen blokkeert echter het toekomstig gebruik van waterstof, biogas en andere gasvormige energiedragers waarvan de productie momenteel onderwerp van veelbelovend onderzoek is.
Het draagvlak onder de bevolking voor de energietransitie vereist een balans tussen de lasten en de lusten.
PROFIT
Economie
Het economisch beleid dient de kernkwaliteiten van de gemeente en de regio te respecteren.
Een economisch sterke Noordkop is belangrijk voor werkgelegenheid, toerisme en recreatie.
Hollands Kroon stimuleert de ontwikkeling en aanwending van alternatieve, duurzame energiebronnen.
Hollands Kroon streeft naar een circulaire economie.
Daarin is geen plaats voor de vestiging van meer datacenters die door hun gebruik van, bij voorkeur duurzaam opgewekte, elektriciteit de regionale balans tussen productie en gebruik ontwrichten.
De A7 is de slagader voor de economie in Hollands Kroon. Voor de vestiging van nieuwe bedrijven biedt Robbenplaat mogelijkheden. Agriport-A7 moet zich meer richten op de vestiging van bedrijven die aan de agrarische sector gelieerd zijn. Kleine ondernemers kunnen zich vestigen op de kleinschalige bedrijventerreinen. Indien mogelijk moet op kleinschalige bedrijventerreinen wonen met werken gecombineerd kunnen worden.
De regionale visserijactiviteiten concentreren zich in Den Oever dat zich heeft ontwikkeld tot een regionaal centrum met visverwerkende industrieën en een regionale afslag. Door stimulering van nieuwe, hoogwaardige en innovatieve bedrijvigheid worden nieuwe kansen voor ontwikkeling en werkgelegenheid geschapen.
Een verdere krachtige stimulering van toerisme en (water)recreatie biedt vooral aan kleine ondernemers kansen.
Met het onderschrijven van de 17 duurzame ontwikkelingsdoelen voor 2030 van de Verenigde Naties kan in de komende raadsperiode onderzocht worden op welke wijze de gemeente kan bijdragen om (een aantal van) deze doelen te bereiken met als inzet een Global Goals (voorheen Millennium) gemeente te worden.
Er is een ontwikkeling waarin de burger meer bewust kiest voor kwaliteit; kwaliteit van voedsel, kleding en gebruiksgoederen. Tegen die achtergrond is de uitbreiding en de schaalvergroting van de bio-industrie en het krampachtig vastgehouden aan een niet-duurzaam productie-systeem, onbegrijpelijk.
Niet alleen om het dierenwelzijn maar ook om ons eigen welzijn is LADA & ANDERS ! tegen megastallen en voor een circulaire, meer kleinschalige productie in balans met de natuur.
Industriële productiesystemen zullen niet alleen moeten overschakelen naar duurzame energie maar ook een transitie naar verduurzaming van productie en transport moeten ondergaan. Een economie waarin het gebruik in plaats van het bezit van goederen en reparatie in plaats van vervanging wordt gestimuleerd, leidt tot een duurzamer gebruik van grondstoffen, een verminderd gebruik van energie en een minder overspannen arbeidsmarkt waardoor de migratie van werknemers kan worden beperkt.